بررسی تطبیقی کاربرد رنگ در شعر محمود درویش و منوچهر آتشی

امروزه رنگ جزئی از جهان اطراف ما و لازم و ملزوم زندگی ما است و بدون شک، به عنوان جزئی از مهم ّترین عناصر زیبایی به شمار می رود. تا جایی که تقریباً زندگی غیر رنگی (سیاه و سفید) از ما دور شده است. شناخت معانی و مفاهیم رنگ در ادبیات، درک ذوق و احساس زیبایی شناسی شاعر را برای مخاطب ملموس تر و راحت تر می کند. درویش و آتشی، شاعران مورد پژوهش در این رساله، از ظرفیت عظیم رنگ ها، برای انتقال اندیشه ها، مقاصد و پیـام های خود در حوزه های گوناگون اجتماعی، فرهنگی، دینی و سیاسی در فضای واقعی، کنایی، نمـادین و اسطوره ای به مخاطبان خود، به خوبی بهره برده اند. بنابراین در شعر آن ها، بسیاری از محدودیت هایی را که کلمات عادی دارا هستند، رنگ ها در هم می شکنند و ظرفیتی وسیع تر را برای انتقال پیام های گوناگون فراهم می آورند. رنگ سبز در دیوان درویش و آتشی بیشترین فراوانی را دارد، و در معانی جاودانگی، شهادت، خیر، شادابی و خیر به کار رفته است. در دیوان درویش، بعد از رنگ سبز به ترتیب فراوانی، رنگ های سفید، آبی، سیاه، قرمز، خاکستری و زرد، و در دیوان آتشی به ترتیب، رنگ های قرمز، سفید، سیاه، آبی، زرد و خاکستری قرار دارد، که هر یک دربردارنده ی مفهومی نمادین یا غیر از آن می باشد. در شعر این دو شاعر به کمک انواع هنجار گریزی ها و استفاده از عناصر تخیّل و احساس، شاهد برخورد هنرمندانه با زبان عادی هستیم، که به بهترین شیوه ارائه داده اند.